Chập điện là một sự cố nguy hiểm có thể gây ra nhiều rủi ro cho an toàn và tài sản của gia đình. Việc hiểu rõ nguyên nhân và xử lý kịp thời sẽ ngăn chặn những thiệt hại đáng tiếc. Vậy, chập điện xảy ra do đâu và làm sao để khắc phục? Hãy để Hansinco hướng dẫn bạn cách xử lý chập điện chi tiết qua bài viết sau đây.
Chập điện là gì?
Chập điện là hiện tượng xảy ra khi hai dây dẫn điện trong mạch tiếp xúc với nhau, khiến điện trở của dây dẫn tăng đột ngột. Điều này dẫn đến việc dây dẫn phát sinh nhiệt và có thể gây hỏa hoạn, phá hủy các thiết bị điện. Chập điện có thể xuất hiện ở cả mạch điện một chiều (DC) và mạch điện xoay chiều (AC).
Nguyên nhân gây ra hiện tượng chập điện
Các nguyên nhân gây ra hiện tượng chập điện có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, cả từ hệ thống điện và từ thói quen sử dụng của con người:
- Chập mạch điện: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, xảy ra khi các dây pha tiếp xúc với nhau hoặc khi dây dẫn tiếp đất, làm giảm điện trở và gây tăng đột ngột cường độ dòng điện. Kết quả là các thiết bị điện bị hư hỏng hoặc cháy.
- Nguồn điện quá tải: Việc sử dụng các thiết bị có công suất lớn như máy lạnh, lò vi sóng với tần suất cao có thể khiến dòng điện bị quá tải, dẫn đến hiện tượng chập cháy.
- Phích cắm và ổ cắm không tương thích: Khi phích cắm và ổ cắm không khớp với nhau, hoặc quá lỏng, quá chặt, sẽ gây ra tình trạng hở điện, dễ dẫn tới chập điện.
- Tiếp điểm nối lỏng hoặc hở: Các mối nối không liền mạch hoặc lắp đặt không chính xác có thể tạo ra tia lửa điện, gây nguy cơ cháy nổ.
- Thiết bị sinh nhiệt: Những thiết bị như bàn là, máy sấy tóc… khi sử dụng không đúng cách hoặc đặt gần vật liệu dễ cháy sẽ dễ dàng gây ra chập điện và cháy nổ.
Cách xử lý khi bị chập điện tại nhà
Chập điện là sự cố điện nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào và gây ra những hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời. Vì vậy, việc hiểu rõ cách xử lý đúng khi gặp sự cố chập điện là điều vô cùng quan trọng để bảo vệ an toàn cho bản thân và gia đình.
Bước 1: Cắt nguồn điện tổng
Khi gặp phải tình trạng chập điện, trước tiên bạn cần giữ bình tĩnh và nhanh chóng cắt nguồn điện bằng cách tắt cầu dao tổng. Việc này giúp ngừng cấp điện cho hệ thống và ngăn ngừa sự lây lan của sự cố sang các thiết bị điện khác.
Bước 2: Dập tắt ngọn lửa
Nếu nguồn điện vẫn đang hoạt động, không nên sử dụng nước hoặc vật liệu kim loại để dập lửa vì sẽ làm tăng nguy cơ chập điện. Thay vào đó, dùng các vật liệu cách điện như đất, cát, hoặc cành cây khô để dập lửa một cách an toàn. Nếu nguồn điện đã được cắt, hãy sử dụng các dụng cụ chữa cháy phù hợp như bình chữa cháy, bao tải ẩm, vải ẩm, cát, hoặc đất để kiểm soát và dập tắt lửa, tránh để ngọn lửa lan rộng.
Bước 3: Đảm bảo không còn nguy cơ cháy
Sau khi ngọn lửa đã được dập tắt, hãy kiểm tra kỹ lưỡng khu vực xảy ra chập điện để đảm bảo không còn mối nguy hiểm cháy nổ tiềm ẩn. Việc này giúp bạn chắc chắn rằng tình hình đã được kiểm soát hoàn toàn.
Nếu bạn không có đủ kinh nghiệm và chuyên môn, đừng cố tự xử lý sự cố chập điện tại nhà. Hãy gọi thợ điện chuyên nghiệp để kiểm tra và khắc phục sự cố. Cung cấp cho họ các thông tin chi tiết về nguyên nhân và tình trạng để họ có thể xử lý một cách an toàn.
Chủ động phòng tránh chập điện trong nhà
Chập điện có thể xảy ra bất cứ lúc nào, vì vậy, để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình, hãy áp dụng các biện pháp sau đây:
Bảo dưỡng, kiểm tra hệ thống điện
Bạn nên thường xuyên kiểm tra các đầu nối như công tắc, ổ cắm, hộp đấu dây và mối nối trên đường dây. Nếu phát hiện hiện tượng đánh lửa, hãy ngắt nguồn điện và sửa chữa ngay hoặc gọi thợ điện đến xử lý. Các thiết bị điện quá cũ cần được kiểm tra, thay mới nếu cần để tránh nguy cơ chập điện.
Chỉ dùng thiết bị điện đạt chuẩn
Sử dụng thiết bị điện không đạt chuẩn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây chập điện. Các thiết bị kém chất lượng thường được làm từ vật liệu không bền, dễ hỏng hóc. Thiết kế không đảm bảo, như cách điện kém hoặc thiếu cơ chế bảo vệ quá tải, cũng làm tăng nguy cơ chập mạch. Ngoài ra, sản phẩm giả, nhái hoặc không tương thích với nguồn điện và hệ thống điện trong nhà có thể dẫn đến quá tải, gây sự cố nghiêm trọng.
Kiểm tra dây dẫn điện thường xuyên
Khi lắp đặt hệ thống điện, cần tính toán kỹ lưỡng để chọn dây dẫn có tiết diện phù hợp, đảm bảo khả năng truyền tải dòng điện an toàn cho các thiết bị. Các điểm nối dây nóng và dây nguội phải được bố trí tách biệt, không chồng chéo. Nếu phát hiện các điểm nối bị khô, cháy hoặc bong tróc lớp băng quấn, cần kiểm tra và siết chặt ngay.
Ngoài ra, cần tránh sử dụng dây dẫn có tiết diện nhỏ cho thiết bị công suất lớn. Các dây điện trần bên ngoài nhà phải được giữ khoảng cách tối thiểu 0,25m. Không treo đồ vật như quần áo, khăn, hoặc tranh ảnh lên dây điện hay bảng điện. Tránh cắm trực tiếp dây dẫn vào ổ cắm hoặc dùng đinh, dây thép để cố định dây điện, vì chúng có thể làm dây bị ăn mòn tại điểm tiếp xúc.
Lắp đặt ổn áp 1 pha
Chập điện tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ và đe dọa an toàn tính mạng, vì vậy việc lắp đặt ổn áp 1 pha là rất cần thiết. Thiết bị này giúp ổn định điện áp ở mức 220V, đảm bảo các thiết bị điện trong gia đình hoạt động an toàn hơn. Đồng thời, sử dụng ổn áp cũng giúp giảm nguy cơ xảy ra hiện tượng chập điện trong quá trình sử dụng thiết bị điện.
Khi mua ổn áp từ các địa chỉ uy tín như Hansinco, bạn có thể yên tâm về hiệu quả tiết kiệm điện năng. Ổn áp hầu như không tiêu thụ điện khi chỉ bật thiết bị mà không sử dụng các thiết bị điện khác. Bạn có thể dễ dàng kiểm chứng điều này bằng cách tắt toàn bộ thiết bị điện trong nhà, chỉ để ổn áp hoạt động và quan sát công tơ điện – kim đồng hồ sẽ không quay.
Hãy luôn kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống điện định kỳ, sử dụng các thiết bị đạt chuẩn và trang bị thêm các giải pháp an toàn như ổn áp. Chủ động trong phòng ngừa sự cố chập điện không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và gia đình bạn.
